Planowane numery

W ostatecznej wersji testamentu Alfreda Nobla, datowanej na rok 1895, szwedzki wynalazca i przedsiębiorca przeznaczył swój majątek na ufundowanie nagród w 5 dziedzinach. Wśród nich, jak wiadomo, znajdowała się również literatura. Nagroda w tej dziedzinie miało przypadać osobie, która stworzy „najbardziej wyróżniające się dzieło w kierunku idealistycznym”. Warto jednak zadać pytanie: dlaczego oprócz – między innymi – fizyki i chemii Nobel wziął pod uwagę również literaturę? Nie bez znaczenia zapewne pozostawało to, że wynalazca dynamitu sam próbował swoich sił jako pisarz. Pod koniec życia, w 1891 roku, osiadł w San Remo i oddał się pisarstwu, tworząc na przykład tragedię zatytułowaną Nemezis (poświęconą Beatrix Cenci). Nobel znał kilka języków obcych i już od najmłodszych niemal lat czytał w oryginale dzieła Woltera, Wordswortha, Shelleya, Puszkina, Turgieniewa i Byrona. Literacka Nagroda Nobla, po raz pierwszy przyznana w 1901 roku, szybko uzyskała status najbardziej prestiżowego wyróżnienia, jakie zdobyć mogą pisarze i pisarki z całego świata. Czy jest tak również obecnie? Mając w pamięci długą i dość burzliwą historię tego wyróżnienia, zapowiadany numer „Tekstualiów” postanowiliśmy poświęcić właśnie literackiej Nagrodzie Nobla. Zapraszamy do wspólnego namysłu nad genezą Nagrody, jej dawnym i obecnym wpływem na świat literatury, twórczością pisarek/pisarzy uhonorowanych noblowskim laurem (a także tych, którzy/które „o włos”, z różnych przyczyn, „rozminęli/rozminęły” się z Nagrodą). Ponadto – pragniemy zastanowić nad decyzjami Komitetu Noblowskiego ich artystycznym i pozaartystycznymi motywacjami, a także znaczeniem samej Nagrody dla losów pisarskich karier wyróżnionych nią osób.

Termin nadsyłania tekstów: 28 lutego 2025.